Στράτος Μπερέτης: «Η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού κάνει την Κρήτη ευάλωτη»
*Στράτος Μπερέτης, Μέλος του Δ.Σ. του RATTA, σύνδεσμος Τουριστικών και ταξιδιωτικών γραφείων Ρεθύμνης, μέλους της Ομοσπονδίας FedHATTA
Τα τουριστικά γραφεία συνεχίζουν να αποτελούν βασικό κρίκο στη σύνδεση του ταξιδιώτη με τον προορισμό.
Συχνά, είναι εκείνα που “ανοίγουν” νέες αγορές και προορισμούς, με την υπόλοιπη βιομηχανία να ακολουθεί, μας εξηγεί ο κ. Στράτος Μπερέτης, CEO της Oreo Group. Πρόκειται για έναν τουριστικό όμιλο που δραστηριοποιείται στην τουριστική βιομηχανία, για πάνω από 25 χρόνια, ο οποίος εξυπηρετεί σε ετήσια βάση περισσότερους από 15.000 επισκέπτες, αριθμός που αυξάνεται διαρκώς.
Ο ίδιος πάντως ξεκαθαρίζει ότι “Η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού δημιουργεί ευαλωτότητα και ανισορροπία στο οικονομικό και κοινωνικό οικοδόμημα του νησιού”.
Τα τουριστικά γραφεία που επιβίωσαν στην εποχή των OTAs
Έχετε πολυετή εμπειρία στον τουρισμό της Κρήτης. Πώς βλέπετε να έχει εξελιχθεί ο ρόλος των τουριστικών γραφείων τα τελευταία χρόνια;
Τα Ελληνικά τουριστικά γραφεία, παρότι έχουν δεχτεί έντονες πιέσεις τα τελευταία χρόνια — κυρίως λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης —αλλά και εισόδου στο επάγγελμα διεθνών τεχνολογικών κολοσσών με τρομακτική χρηματοδότηση, εξακολουθούν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη σύγχρονη τουριστική βιομηχανία και την ανάπτυξη του Ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Αυτό, βέβαια, ισχύει για εκείνα που έχουν καταφέρει να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, τόσο τεχνολογικά όσο και στρατηγικά.
Γραφεία που έχουν υιοθετήσει σύγχρονα λογισμικά και καινοτόμες πρακτικές, έχουν επιτύχει εξαιρετικά αποτελέσματα. Ενδεικτικά παραδείγματα περιλαμβάνουν:
- Γραφεία που παλαιότερα εξειδικεύονταν στον incoming τουρισμό και πλέον λειτουργούν ως wholesellers.
- Γραφεία που ασχολούνταν με ειδικές μορφές τουρισμού και έχουν στραφεί σε εξειδικευμένες υπηρεσίες, όπως ο σχεδιασμός γάμων (wedding planning).
- Γραφεία που εξυπηρετούσαν τουρίστες σε βίλες και διαμερίσματα και πλέον δραστηριοποιούνται ως vacation & property managers, προσφέροντας παράλληλα υπηρεσίες concierge αλλά και αναπτύσσοντας υπηρεσίες real estate (κομμάτι του συγχρόνου τουρισμού).
Τα τουριστικά γραφεία συνεχίζουν να αποτελούν βασικό κρίκο στη σύνδεση του ταξιδιώτη με τον προορισμό. Συχνά, είναι εκείνα που “ανοίγουν” νέες αγορές και προορισμούς, με την υπόλοιπη βιομηχανία να ακολουθεί.
Ποιο είναι το μοντέλο λειτουργίας του γραφείου σας και πώς διαφοροποιείται από τον ανταγωνισμό;
Η Oreo Group, ανταποκρινόμενη στις απαιτήσεις ενός δυναμικού και συνεχώς εξελισσόμενου τουριστικού περιβάλλοντος, αξιοποιεί τα πιο σύγχρονα και καινοτόμα εργαλεία marketing, revenue management και dynamic pricing. Μέσω αυτών, μπορούμε να αναλύουμε, να σχεδιάζουμε και να υλοποιούμε στοχευμένες στρατηγικές προώθησης για τουριστικά καταλύματα, ενώ παράλληλα διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τη ζήτηση, εξασφαλίζοντας υψηλές πληρότητες στις βέλτιστες δυνατές τιμές.
Χάρη στα προηγμένα πληροφοριακά μας συστήματα και την υψηλή τεχνική κατάρτιση του προσωπικού μας, παρέχουμε ευέλικτες και αποδοτικές υπηρεσίες τόσο B2B όσο και B2C. Εξυπηρετούμε σε ετήσια βάση περισσότερους από 15.000 επισκέπτες, αριθμός που αυξάνεται διαρκώς, σε καταλύματα όλων των τύπων: πολυτελείας, παραδοσιακά, οικογενειακά, θεματικά (wedding, pet friendly, adults only, beach, groups).
Για τους ταξιδιώτες που μας εμπιστεύονται την οργάνωση των διακοπών τους, η εξειδικευμένη μας ομάδα παρέχει προσωποποιημένες προτάσεις, προσαρμοσμένες στις ανάγκες και τις επιθυμίες τους, τόσο κατά τον σχεδιασμό όσο και καθ’ όλη τη διάρκεια της διαμονής τους, έως και την επιστροφή τους.
Οι σύμβουλοί μας υποστηρίζουν τον πελάτη σε κάθε στάδιο: από ενοικίαση αυτοκινήτου και μεταφορές, έως εκδρομές και concierge υπηρεσίες. Παράλληλα, η ομάδα μας παρέχει 24ωρη υποστήριξη, επτά ημέρες την εβδομάδα, ενώ όλοι οι συνεργάτες και τα καταλύματα μας συμμορφώνονται πλήρως με τους κανονισμούς και ελέγχονται τακτικά. Ένας τοπικός αντιπρόσωπος είναι πάντα διαθέσιμος για την άμεση εξυπηρέτηση των επισκεπτών.
Ανταποκρινόμενοι στις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς, η Oreo Group δημιούργησε την “Oreo Real Estate“, μια νέα επιχειρηματική πρωτοβουλία που προσφέρει ολοκληρωμένες, “με το κλειδί στο χέρι” λύσεις στον τομέα του τουριστικού real estate. Η υπηρεσία αυτή απευθύνεται τόσο σε ιδιοκτήτες ακινήτων όσο και σε επενδυτές, παρέχοντας πλήρη υποστήριξη από τη μελέτη και την κατασκευή έως τη διαχείριση και την εμπορική αξιοποίηση.
Πρόβλεψη για το 2025: Περισσότεροι επισκέπτες, χαμηλότερες πληρότητες
Πώς εξελίσσεται η φετινή τουριστική σεζόν για την Κρήτη και τι εκτιμάτε για τους επόμενους μήνες;
Με βάση τα στοιχεία των διεθνών αφίξεων στα δύο μεγαλύτερα αεροδρόμια της Κρήτης, το νησί αναμένεται για ακόμη μία χρονιά να σπάσει ρεκόρ επισκεψιμότητας. Ήδη, τα δεδομένα έως και τον Ιούνιο δείχνουν αύξηση 4,7% στις αφίξεις, με την τάση αυτή να συνεχίζεται και στο υπόλοιπο της τουριστικής περιόδου. Οι εκτιμήσεις συγκλίνουν στο ότι η χρονιά θα κλείσει με συνολική αύξηση κοντά στο 5%.
Ωστόσο, παρά την αύξηση στις αφίξεις, οι πληρότητες των καταλυμάτων παρουσιάζουν κάμψη σε σχέση με το 2024. Αυτό οφείλεται κυρίως στην αύξηση της προσφοράς καταλυμάτων, τόσο στον ξενοδοχειακό τομέα όσο και στις βίλες. Αν και παρατηρείται μια μικρή μείωση στην καθαρά βραχυχρόνια μίσθωση ενώ τα ενοικιαζόμενα διαμερίσματα διατηρούνται σε σταθερά νούμερα σε επίπεδο διάθεσης κλινών. Παράλληλα, σημειώνεται ελαφρά μείωση στις συνολικές διανυκτερεύσεις, ενώ τα πρώτα στοιχεία δείχνουν κάμψη τόσο στον εσωτερικό τουρισμό όσο και στις αφίξεις μέσω ακτοπλοΐας.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που εκτιμάται ότι θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια. Ενδεικτικά, έχουν ήδη αδειοδοτηθεί τουλάχιστον 10 μεγάλα ξενοδοχειακά projects, ενώ στο τελευταίο ΕΣΠΑ εγκρίθηκαν δεκάδες αιτήσεις για την κατασκευή νέων τουριστικών βιλών.
Την ίδια στιγμή, δεν έχει καταγραφεί με ακρίβεια ούτε ο πραγματικός αριθμός κλινών που προσφέρονται μέσω βραχυχρόνιας μίσθωσης (καθώς κυκλοφορούν υπερβολικά και μη τεκμηριωμένα νούμερα), ούτε ο ακριβής αριθμός κατοικιών που έχουν πωληθεί σε αλλοδαπούς στο πλαίσιο επενδύσεων μέσω του real estate. Και τα δύο αυτά στοιχεία μπορούν — και πρέπει — να καταγραφούν επίσημα και αξιόπιστα από τις αρμόδιες αρχές.
Μπορεί η Κρήτη να γίνει προορισμός 12 μηνών; Τι πρέπει να γίνει για να το πετύχει;
Η έντονη εποχικότητα του τουριστικού προϊόντος της Κρήτης — με ιδιαίτερα υψηλή ζήτηση στο τετράμηνο Ιούνιος–Σεπτέμβριος — όχι μόνο παραμένει, αλλά τα τελευταία χρόνια δείχνει να εντείνεται. Η έναρξη της σεζόν (Απρίλιος–Μάιος) παρουσιάζει αδυναμίες σε επίπεδο πληρότητας και κρατήσεων, ενώ αντίθετα ο Οκτώβριος καταγράφει σαφώς καλύτερες επιδόσεις, με ικανοποιητικές πληρότητες έως και το τελευταίο δεκαήμερο του. Μάλιστα, ορισμένοι tour operators και αεροπορικές εταιρείες συνεχίζουν δρομολόγια έως και τις αρχές Νοεμβρίου.
Ο στόχος για έναν 12μηνο τουριστικό προορισμό είναι φιλόδοξος και δύσκολος. Ρεαλιστικότερος και επιτεύξιμος στόχος είναι η επέκταση της σεζόν, ώστε να καλύπτει την περίοδο τέλη Μαρτίου–αρχές Νοεμβρίου, όπως συνέβαινε στη δεκαετία του ’80 και ’90. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται τόσο βραχυχρόνιος όσο και μακροχρόνιος (3ετης-5ετης -10ετης) στρατηγικός σχεδιασμός marketing, με συγκεκριμένα κίνητρα προς τις αεροπορικές εταιρείες και τους tour operators, καθώς και στόχευση σε αγορές που παραδοσιακά ταξιδεύουν στις άκρες της σεζόν (early spring – late autumn).
Η λειτουργία του νέου διεθνούς αεροδρομίου στο Καστέλλι, όπως και η ολοκλήρωση ενός σύγχρονου αυτοκινητοδρόμου στον ΒΟΑΚ, πρέπει να αποτελέσουν κεντρικούς άξονες αυτής της στρατηγικής. Παράλληλα, είναι επιτακτική ανάγκη να υλοποιηθεί ένας σύγχρονος, τεκμηριωμένος χωροταξικός σχεδιασμός για την Κρήτη, βασισμένος σε επιστημονική προσέγγιση και ανάλυση πραγματικών δεδομένων.
- Στρατηγικά Κίνητρα για Off-Season Τουρισμό
- Παροχή φορολογικών ή χρηματοδοτικών κινήτρων ή διαφημιστικών σε tour operators και αεροπορικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται Μάρτιο–Μάιο και Οκτώβριο–Νοέμβριο.
- Δημιουργία ειδικών πακέτων με επιδότηση τιμών για συγκεκριμένες αγορές (π.χ. Σκανδιναβία, Γερμανία, Ολλανδία).
- Εμπλουτισμός και Προβολή Θεματικών Μορφών Τουρισμού
- Προώθηση αγροτουρισμού, πολιτιστικού τουρισμού, γαστρονομίας, περιπατητικών και θρησκευτικών διαδρομών.
- Δημιουργία εκδηλώσεων (φεστιβάλ, συνέδρια, αθλητικές διοργανώσεις) στα «όρια» της σεζόν.
- Ενίσχυση Υποδομών και Διασύνδεσης
- Ταχεία ολοκλήρωση και πλήρης λειτουργία του νέου αεροδρομίου στο Καστέλλι.
- Αναβάθμιση του ΒΟΑΚ με ασφάλεια και γρήγορη πρόσβαση σε τουριστικούς προορισμούς.
- Βελτίωση των ακτοπλοϊκών συνδέσεων, ιδίως εκτός αιχμής.
- Ψηφιακός και Χωροταξικός Σχεδιασμός
- Χαρτογράφηση του τουριστικού φορτίου ανά περιοχή.
- Ρύθμιση τουριστικής δόμησης με βάση φέρουσα ικανότητα και υποδομές.
- Ανάπτυξη πλατφορμών παρακολούθησης πληροτήτων, διανυκτερεύσεων και κατανάλωσης.
Ποιο θεωρείτε ότι είναι το “κλειδί” για τη βιωσιμότητα και την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος της Κρήτης στο μέλλον;
Η αναγκαιότητα για ισόρροπη ανάπτυξη όλων των παραγωγικών και οικονομικών τομέων της Κρήτης είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Η μονοκαλλιέργεια του τουρισμού δημιουργεί ευαλωτότητα και ανισορροπία στο οικονομικό και κοινωνικό οικοδόμημα του νησιού.
Πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενίσχυση και αναβάθμιση των παρακάτω τομέων:
Αγροτική παραγωγή και κτηνοτροφία: με βιώσιμες πρακτικές, ποιοτική διαφοροποίηση και ενίσχυση της εξαγωγικής ικανότητας.
Ενέργεια: στροφή σε ανανεώσιμες πηγές με σεβασμό στο τοπίο και στην τοπική κοινωνία.
Εκπαίδευση και καινοτομία: στήριξη της τοπικής έρευνας, των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και της επιχειρηματικότητας μέσω τεχνολογίας.
Πολιτισμός: ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς ως αυτόνομο και βιώσιμο αναπτυξιακό πεδίο.
Παράλληλα, είναι απαραίτητο να τεθούν σοβαροί περιορισμοί στην ανεξέλεγκτη τουριστική δόμηση μέσω ενός ορθολογικού και επιστημονικά τεκμηριωμένου χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού. Η Κρήτη δεν αντέχει άλλο “ανώριμη” ανάπτυξη χωρίς όρια και κανόνες.
Η ισορροπία ανάμεσα στην ανάπτυξη και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη διατήρηση της ταυτότητας και της ελκυστικότητας του νησιού στο μέλλον.
Τέλος, απαιτούνται στοχευμένα κίνητρα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος, μέσω στήριξης της νέας οικογένειας, της τοπικής απασχόλησης, της στέγασης και της κοινωνικής συνοχής.
