Σας παρουσιάζουμε παρακάτω τις διατάξεις της νέας Π.Ν.Π που εκδόθηκε χθες, 13.04.2020 (ΦΕΚ Α 84), οι οποίες ρυθμίζουν κατ’ εξαίρεση το θέμα της επιστροφής χρημάτων για οργανωμένα ταξίδια και μεμονωμένες τουριστικές υπηρεσίες, που ακυρώθηκαν ή θα ακυρωθούν για λόγους που οφείλονται στις συνέπειες της πανδημίας του Covid-19, με τη μέθοδο του πιστωτικού σημειώματος (voucher). Οι διατάξεις αφορούν τόσο οφειλές των τουριστικών επιχειρήσεων (περιλαμβανομένων των τουριστικών γραφείων) προς τους πελάτες τους όσο και οφειλές μεταξύ τουριστικών επιχειρήσεων (Β2Β). Αφορούν επίσης οφειλές από ματαιώσεις πτήσεων και οφειλές από ματαιώσεις θαλάσσιου ταξιδιού.

Συγκεκριμένα:

1. Οργανωμένο ταξίδι (Τουριστικό γραφείο προς πελάτη) [Άρθρο εβδομηκοστό της Π.Ν.Π.]

• Η ρύθμιση αφορά συμβάσεις που καταγγέλλονται από τις 25 Φεβρουαρίου έως και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 και πελάτες (φυσικά ή νομικά πρόσωπα) που κατοικοεδρεύουν είτε εντός είτε εκτός της ελληνικής Επικράτειας.
• Εάν, μετά την καταγγελία, το τουριστικό γραφείο υποχρεούται, σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία, να επιστρέψει στον πελάτη οποιοδήποτε ποσό που αυτός έχει καταβάλει για την εκτέλεση της σύμβασης του οργανωμένου ταξιδιού, το τουριστικό γραφείο μπορεί -κατά παρέκκλιση των κατά περίπτωση εφαρμοστέων διατάξεων της σύμβασης ή του νόμου- να προσφέρει στον πελάτη, αντί της άμεσης επιστροφής χρημάτων, ισόποσο πιστωτικό σημείωμα (voucher) ισχύος δεκαοκτώ (18) μηνών από την ημερομηνία έκδοσής του.
• Το τουριστικό γραφείο ενημερώνει εγγράφως σε σταθερό μέσο τον πελάτη για την προσφορά του πιστωτικού σημειώματος, εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία καταγγελίας της σύμβασης ή, σε περίπτωση που η σύμβαση έχει καταγγελθεί πριν από τις 13.04.2020 (ημερομηνία έναρξης ισχύος της Π.Ν.Π.), εντός τριάντα (30) ημερών από αυτή την ημερομηνία.
  Σε περίπτωση που το τουριστικό γραφείο δεν ενημερώσει εγγράφως τον πελάτη εντός της συγκεκριμένης προθεσμίας για την προσφορά του πιστωτικού σημειώματος, υποχρεούται να επιστρέψει στον πελάτη το οφειλόμενο ποσό.
• Το πιστωτικό σημείωμα αντιστοιχεί στο συνολικό προς επιστροφή χρηματικό ποσό. Το τουριστικό γραφείο υποχρεούται να προσφέρει στον πελάτη τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει το πιστωτικό σημείωμα για την παροχή άλλου οργανωμένου ταξιδιού, όμοιου ή αντίστοιχου με αυτό που αφορούσε η καταγγελθείσα σύμβαση.
• Εάν η συνολική αξία του ταξιδιού που θα επιλέξει ο πελάτης είναι μικρότερη από την αξία του πιστωτικού σημειώματος, ο πελάτης μπορεί να επιλέξει είτε να λάβει νέο πιστωτικό σημείωμα για το ποσό που αντιστοιχεί στη διαφορά της αξίας, με διάρκεια που θα συμφωνείται μεταξύ των μερών, είτε να του επιστραφεί το αργότερο έως τον χρόνο λήξης ισχύος του αρχικού πιστωτικού σημειώματος το ποσό που αντιστοιχεί στη διαφορά της αξίας.
  Εάν η συνολική αξία του ταξιδιού που θα επιλέξει ο πελάτης υπερβαίνει την αξία του πιστωτικού σημειώματος, η διαφορά καταβάλλεται από τον πελάτη στο τουριστικό γραφείο.
• Εάν, για οποιονδήποτε λόγο, κατά τη λήξη ισχύος του πιστωτικού σημειώματος δεν έχει συναφθεί νέα σύμβαση οργανωμένου ταξιδιού μεταξύ του τουριστικού γραφείου και του πελάτη, το τουριστικό γραφείο υποχρεούται να καταβάλει στον πελάτη χρηματικό ποσό ίσο με την αξία του πιστωτικού σημειώματος.
• Τα πιστωτικά σημειώματα που εκδίδονται κατά τις διατάξεις της Π.Ν.Π. της 13.04.2020 από διοργανωτές πακέτων καλύπτονται από την προστασία κατά της αφερεγγυότητας του διοργανωτή, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 16 του π.δ. 7/2018.
• Οι ως άνω διατάξεις της συγκεκριμένης Π.Ν.Π. εφαρμόζονται αναγκαστικά και σε συμβάσεις οργανωμένων ταξιδιών στις οποίες έχει συνομολογηθεί μεταξύ των μερών, ως εφαρμοστέο, όχι μόνο ελληνικό, αλλά και αλλοδαπό δίκαιο, εφόσον τα σχετικά δικαιώματα προβλέπονται στη νομοθεσία της ΕΕ.

2) Μεμονωμένες τουριστικές υπηρεσίες (Τουριστικές επιχειρήσεις προς πελάτη) [Άρθρο εβδομηκοστό της Π.Ν.Π.]

Τα παραπάνω ισχύουν και στην περίπτωση ακύρωσης συμβάσεων παροχής μεμονωμένων υπηρεσιών από τουριστικές υπηρεσίες (τουριστικά καταλύματα, εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής, τουριστικά γραφεία, γραφεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, επιχειρήσεις εκμίσθωσης μοτοσικλετών, τρίτροχων και τετράτροχων οχημάτων άνω των 50 κ.εκ., τουριστικές επιχειρήσεις οδικών μεταφορών (Τ.Ε.Ο.Μ.), ναυλομεσιτικά γραφεία και επιβατηγά αυτοκίνητα δημοσίας χρήσεως χωρίς μετρητή (λιμουζίνες) με οδηγό) προς τους πελάτες τους, για λόγους που οφείλονται στις συνέπειες της πανδημίας του Covid-19.

3) Συμβάσεις μεταξύ τουριστικών επιχειρήσεων (Β2Β) [Άρθρο εβδομηκοστό πρώτο της Π.Ν.Π.]

• Η ρύθμιση αφορά συμβάσεις που συνάπτονται μεταξύ των ως άνω (στην περίπτωση 2) τουριστικών επιχειρήσεων ή μεταξύ αυτών και επιχειρήσεων της αλλοδαπής, οι οποίες καταγγέλλονται από τις 25 Φεβρουαρίου 2020 έως και τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 από οποιοδήποτε συμβαλλόμενο μέρος.
• Εάν, μετά την καταγγελία, η μία από τις συμβαλλόμενες τουριστικές επιχειρήσεις υποχρεούται να επιστρέψει στην αντισυμβαλλόμενη τουριστική επιχείρηση οποιοδήποτε ποσό που η τελευταία έχει καταβάλει, η οφειλέτρια τουριστική επιχείρηση μπορεί -κατά παρέκκλιση των κατά περίπτωση εφαρμοστέων διατάξεων της σύμβασης ή του νόμου- να προσφέρει στην αντισυμβαλλόμενη τουριστική επιχείρηση, αντί της επιστροφής χρημάτων, ισόποσο πιστωτικό σημείωμα (voucher) ισχύος δεκαοκτώ (18) μηνών από την έκδοση του.
• Η οφειλέτρια τουριστική επιχείρηση ενημερώνει εγγράφως σε σταθερό μέσο την αντισυμβαλλόμενη τουριστική επιχείρηση για την προσφορά του πιστωτικού σημειώματος, εντός τριάντα (30) ημερών από την ημερομηνία καταγγελίας της σύμβασης ή, σε περίπτωση που η σύμβαση έχει καταγγελθεί πριν από τις 13.04.2020 (ημερομηνία έναρξης ισχύος της Π.Ν.Π.), εντός τριάντα (30) ημερών από αυτή την ημερομηνία.
  Σε περίπτωση που η οφειλέτρια τουριστική επιχείρηση δεν ενημερώσει εγγράφως την αντισυμβαλλόμενη τουριστική επιχείρηση για την προσφορά του πιστωτικού σημειώματος εντός της συγκεκριμένης προθεσμίας, η οφειλέτρια τουριστική επιχείρηση οφείλει να επιστρέψει στην αντισυμβαλλόμενη τουριστική επιχείρηση το οφειλόμενο χρηματικό ποσό.
• Εάν κατά τον χρόνο λήξης της ισχύος του πιστωτικού σημειώματος δεν έχει συναφθεί νέα σύμβαση μεταξύ των αρχικά συμβαλλόμενων τουριστικών επιχειρήσεων με χρήση του πιστωτικού σημειώματος, η οφειλέτρια τουριστική επιχείρηση υποχρεούται να καταβάλει στην αντισυμβαλλόμενή της τουριστική επιχείρηση χρηματικό ποσό ίσο με την αξία του πιστωτικού σημειώματος.
• Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται αναγκαστικά και σε συμβάσεις στις οποίες έχει συνομολογηθεί μεταξύ των μερών, ως εφαρμοστέο, όχι μόνο ελληνικό, αλλά και αλλοδαπό δίκαιο, εφόσον τα σχετικά δικαιώματα προβλέπονται στη νομοθεσία της ΕΕ.

4) Οφειλές από ματαιώσεις πτήσεων (Αεροπορικές εταιρείες προς επιβάτες) [Άρθρο εξηκοστό πρώτο της Π.Ν.Π.]

• Η ρύθμιση αφορά απαιτήσεις επιβατών που προκύπτουν εξαιτίας ματαιώσεων πτήσεων κατά το χρονικό διάστημα από τις 25 Φεβρουαρίου 2020 έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020 και από αερομεταφορέα που διαθέτει Άδεια Εκμετάλλευσης σε ισχύ, η οποία έχει χορηγηθεί από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών στην Ελλάδα είτε βάσει του Κανονισμού 2407/92 του Συμβουλίου της 23ης Ιουλίου 1992, σχετικά με την έκδοση αδειών των αερομεταφορέων, είτε βάσει του Κανονισμού 1008/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Σεπτεμβρίου, και συγκεκριμένα του Κεφαλαίου II αυτού περί «Άδειας Εκμετάλλευσης».
• Κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, ισχύει αναγκαστικά ότι οι απαιτήσεις επιστροφής του αντιτίμου αεροπορικών εισιτηρίων προς επιβάτες λόγω ματαιώσεων πτήσεων, εφόσον προβλέπονται από τη νομοθεσία της ΕΕ ή εθνική νομοθεσία, ικανοποιούνται με την παροχή προς τους δικαιούχους πιστωτικού σημειώματος ίσης αξίας με το αντίτιμο του εισιτηρίου της ματαιωθείσας πτήσης.
  Το πιστωτικό σημείωμα εκδίδεται από τον αερομεταφορέα και έχει ημερομηνία λήξης δεκαοκτώ (18) μήνες από την έκδοσή του. Κατά τη διάρκεια του δεκαοκτάμηνου, ο δικαιούχος του πιστωτικού σημειώματος μπορεί οποτεδήποτε να κάνει χρήση αυτού σε οποιονδήποτε προορισμό του δικτύου του αερομεταφορέα.
  Μέχρι τη λήξη του πιστωτικού σημειώματος, η οφειλή δεν καθίσταται ληξιπρόθεσμη και απαιτητή. Η οφειλή καθίσταται ληξιπρόθεσμη και απαιτητή, εφόσον παρέλθουν δεκαοκτώ μήνες από την έκδοση του πιστωτικού σημειώματος και αυτό δεν έχει χρησιμοποιηθεί.
• Τα παραπάνω εφαρμόζονται αναγκαστικά και σε συμβάσεις, στις οποίες έχει συμφωνηθεί μεταξύ των μερών, ως εφαρμοστέο, όχι μόνο το ελληνικό, αλλά και αλλοδαπό δίκαιο, εφόσον τα σχετικά δικαιώματα προβλέπονται στη νομοθεσία της ΕΕ.

5) Οφειλές από ματαιώσεις θαλάσσιου ταξιδιού [Άρθρο εξηκοστό πέμπτο της ΠΝΠ]

• Η ρύθμιση αφορά απαιτήσεις που προκύπτουν εξαιτίας ματαιώσεων δρομολογίων ή περιηγητικών πλόων ή/και απαγόρευσης διακίνησης επιβατών σε δρομολόγια ακτοπλοΐας και διεθνών ή περιηγητικών πλόων κατά το χρονικό διάστημα από τις 25 Φεβρουαρίου 2020 έως την 31η Οκτωβρίου 2020 και εφαρμόζεται αναγκαστικά και σε συμβάσεις στις οποίες έχει συμφωνηθεί μεταξύ των μερών, ως εφαρμοστέο, όχι μόνο το ελληνικό, αλλά και αλλοδαπό δίκαιο, εφόσον τα σχετικά δικαιώματα προβλέπονται στη νομοθεσία της ΕΕ.
• Όσον αφορά τους επιβάτες: Κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, ισχύει αναγκαστικά ότι οι απαιτήσεις επιστροφής του αντιτίμου ακτοπλοϊκών εισιτηρίων, καθώς και εισιτηρίων διεθνών πλόων προς επιβάτες που δεν μπορούν να ταξιδέψουν λόγω των περιορισμών που έχουν επιβληθεί στις μετακινήσεις, ή δεν επιθυμούν να ταξιδέψουν λόγω της αβεβαιότητας που υπάρχει εξαιτίας της πανδημίας ή λόγω ματαίωσης των προγραμματισμένων δρομολογίων τους, εφόσον προβλέπονται από την εθνική νομοθεσία ή τη νομοθεσία της ΕΕ, ικανοποιούνται με την παροχή προς τους δικαιούχους πιστωτικού σημειώματος ίσης αξίας με το αντίτιμο του εισιτηρίου του ματαιωθέντος ταξιδιού.
  Το πιστωτικό σημείωμα εκδίδεται από τον μεταφορέα πλοιοκτήτη, την πλοιοκτήτρια εταιρεία ή τον διαχειριστή (εφεξής μεταφορέας) και έχει ημερομηνία λήξης δεκαοκτώ (18) μηνών από την ημερομηνία του ταξιδιού.
  Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο δικαιούχος του πιστωτικού σημειώματος μπορεί οποτεδήποτε να κάνει χρήση αυτού σε οποιονδήποτε προορισμό του δικτύου του μεταφορέα.
  Μέχρι τη λήξη του πιστωτικού σημειώματος, η οφειλή δεν καθίσταται ληξιπρόθεσμη και απαιτητή. Η οφειλή καθίσταται ληξιπρόθεσμη και απαιτητή, εφόσον παρέλθουν δεκαοκτώ (18) μήνες και το πιστωτικό σημείωμα δεν έχει χρησιμοποιηθεί.
• Β2Β: Η ρύθμιση αυτή εφαρμόζεται και σε συμβάσεις ολικής ναύλωσης επαγγελματικών πλοίων αναψυχής του ν. 4256/2014 (Α΄ 92), οι οποίες συνάπτονται μεταξύ: (α) του πλοιοκτήτη ή εφοπλιστή αυτών, φυσικού ή νομικού προσώπου, συμπεριλαμβανομένων των Ναυτιλιακών Εταιρειών Πλοίων Αναψυχής (Ν.Ε.Π.Α.) του ν. 3182/2003 (Α΄ 22), (β) ναυλομεσιτών, ναυτικών πρακτόρων, τουριστικών γραφείων που συμβάλλονται στο ναυλοσύμφωνο κατά τα οριζόμενα στην περ. β΄ της παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 4256/2014 και την υπ΄ αρ. 3133.1/10229/2016/4.2.2016 κοινή υπουργική απόφαση (Β΄ 364) και (γ) των ναυλωτών, φυσικών ή νομικών προσώπων.

Κατά την εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, θα πρέπει να έχουμε όλοι κατά νου πριν από όλα τη διαφύλαξη της αξιοπιστίας του κλάδου και των επιχειρήσεών μας και το καλό του τουρισμού της χώρας μας.
Σε περίπτωση που χρειάζεστε οποιαδήποτε διευκρίνιση για τις λεπτομέρειες του νομοθετήματος, παρακαλούμε να μας ενημερώσετε σχετικά, ώστε να αναζητήσουμε αρμοδίως τις απαντήσεις.